Name: Alpamis
Start: 2023-12-16T00:00:00.000Z
End: 2023-12-17T00:00:00.000Z
Location: Astana Opera

Organization

Admin

Astana Opera

Conductor

Abzal Mukhitdinov

Ruslan Baimurzin

Stage director

Yuri Alexandrov

Lighting designer

Irina Vtornikova

Costume designer

Sophia Tasmagambetova

Set designer

Pavel Dragunov

Chorus master

Yerzhan Dautov

Choreographer

Tursinbek Nurkaliyev

Galiya Buribayeva

Video designer

Sergio Metalli

Assistant Stage Director

Natalya Kagadi

Assistant set and costume designer

Yerbol Bissenov

Assistant Lighting Designer

Karim Ramash

Singer

Talgat Galeyev

Alpamys

Altynbek Abhilda

Nazym Sagyntay

Gulbarshin

Zhannat Baktay

Saltanat Muratbekova

Earth Mother

Tatyana Vitsinskaya

Zhanat Shybykbayev

Taishik Khan

Shyngys Rasylkhan

Saltanat Akhmetova

Karagoz

Assem Sembina

Khaidar Mustapin

Zhyrau

Bibigul Zhanuzak

Mystan

Gulzhanat Sapakova

Alikhan Zeinolla

Keikuat

Yerulan Kamel

Karaman

Beimber Tanarykov

Talgat Allabirinov

Ultan

Ramzat Balakishiev

Ayan Zhaimaganbetov

Tazsha

Beibit Bayanbaev

Orchestra

Astana Opera Symphony Orchestra

Others

Astana Opera Chorus

Kazakh

Alpamis

Nur-Sultan

Kazakhstan

Alpamis Rakhmadiyev

Public

Samabedona Majumder

Russian

English

Approved

Композитор Еркеғали Рахмадиев «Алпамыс» операсын жазу туралы ойын алғаш рет «Алматы ақшамы» газетінде баяндаған: «Ержүрек Алпамыс батыр бейнесін тануыма әкем себеп болды. Оның білетін әрі орындаған ондаған эпостарының ішінде Алпамыс мен үшін барынша жарқын, жанды әрі көрнекті еді. Жылдар өтті, сөйтіп халық эпосы менің бар ой-санамды қайтадан баурап алды. Ежелгі замандағы оқиғалар қай уақытта да болмасын, асқақ мұратты – отанды қорғау, халықтың бейбітшілігі мен бақыты үшін күресті ту етеді. Музыка арқылы басты кейіпкердің алып қуатымен қатар, тұтас халықтың қажырлы да сарқылмас күшін бейнелеп әрі жеткізіп, орасан зор батырлық-эпостық туынды жасағым келді».

Қазақ халқының ауыз әдебиетінде кеңінен таралған Алпамыс туралы батырлық жыр негізінде либретто авторы – ҚазКСР Халық әртісі Кәукен Кенжетаев. Фольклорлық үлгілердің көптеген нұсқаларының ішінен ол ең мәнді де маңыздысын таңдап алады, бұл бас қаһарманның жан-жақты бейнесін ашуға ықпал етті. Операның музыкалық-сахналық композициясында эпикалық сипаттар айқын (оқиға мен оның жаңғыртылуы арасындағы уақыт қашықтығы, бас кейіпкерлердің амал-әрекеттерінің жақындасуы мен қақтығысы, қарама-қайшы екі әлемді – жердегі және қиял-ғажайып әлемді салыстырып, шиеленістіру және т.б.). Сөйте тұра, барлық сюжеттік іс-қимыл бүтін әрі қуатты тұлға – халық қорғаны Алпамыстың айналасында өрбиді.

Операның премьерасы 1974 жылғы 26 желтоқсанда орын алды. Қоюшы режиссерлер – Байғали Досымжанов пен Владимир Жданов, суретші – Гүлфайрус Исмаилова, дирижер – Валерий Руттер, хормейстер – Базарғали Жаманбаев, балетмейстер – Заур Райбаев. Үш бөлім мен бес көрініс, Пролог пен Эпилогтан тұратын операның екінші редакциясы 1976 жылдың 5 наурызында сахналанды.

Опера жырау-ақынның сөздерімен басталады. Оның монологтарын сүйемелдейтін домбыра үні оқиғаға салмақтылық береді. Пролог сезімдерге айрықша толы, онда қасірет шеккен Жер-Ана ұлы Алпамысқа жауынгерлік ерлік жасауға батасын беріп, семсер табыстайды. Операның барлық музыкалық арқауы халық әуендеріне толған. Қарсы күресуші кейіпкерлердің жарқын, бейнелі-мазмұнды вокалдық партиялары оларға қарама-қарсы қойылады. Сөйтіп, зұлым басқыншы Тайшық хан негізгі кейіпкерлердің бірі ретінде көрсетіліп, қатыгездік кек қайтарумен үйлесімді түйіскен. Оның айшықты речитативті екпіндері бар вокалдық партиясы Алпамыс партиясының ауқымды, жұмсақ әуеніне айқын қарсы қойылған.

қазақ тілі

Впервые о замысле оперы «Алпамыс» композитор Еркегали Рахмадиев рассказал на страницах газеты «Вечерняя Алма-Ата»: «Образ мужественного богатыря Алпамыса открыл мне отец. Среди десятков эпосов, которые он знал и исполнял, Алпамыс был для меня наиболее ярким, живым, зримым. Прошли годы, и народный эпос вновь завладел моим воображением. События глубокой старины во все времена несли в себе самые высокие идеалы: защита отечества, борьба за мир и счастье народа. Мне захотелось изобразить и передать в музыке не только богатырскую мощь главного героя, но и великую, неиссякаемую силу всего народа, создать большое героико-эпическое полотно».

Автором либретто на основе широко бытующего в устном поэтическом творчестве казахского народа героическом сказании об Алпамысе стал Народный артист КазССР Каукен Кенжетаев. Из множества вариантов фольклорных образцов он отобрал самое существенное, важное, что содействовало бы раскрытию многогранного облика главного героя. В музыкально-сценической композиции оперы отчетливо проявляются эпические черты (временная дистанция между событием и его воспроизведением, сближение и столкновение поступков и действий главных персонажей, сопоставление и переплетение двух контрастных миров – реального земного и сказочно-фантастического и т.п.). При этом все сюжетное действие сосредоточено вокруг цельной и сильной личности – народного защитника Алпамыса.

Премьера оперы состоялась 26 декабря 1974 года. Режиссеры-постановщики – Байгали Досымжанов и Владимир Жданов, художник – Гульфайрус Исмаилова, дирижер – Валерий Руттер, хормейстер – Базаргали Жаманбаев, балетмейстер – Заур Райбаев. Вторая редакция оперы в 3-х действиях и 5-ти картинах с Прологом и Эпилогом прошла 5 марта 1976 года.

Оперу открывает акын-сказитель. Сопровождающая его монологи домбра сообщает действию неторопливый ритм. По-особому эмоционально наполнен Пролог, в котором страдающая Мать-Земля вручает своему сыну Алпамысу меч, благословляя его на ратные подвиги. Вся музыкальная ткань оперы пронизана народными напевами. Им противопоставляются яркие, образно-содержательные вокальные партии противоборствующих персонажей. Так, крупным планом показан коварный завоеватель Тайшик-хан, в котором жестокость органично уживается с холодным расчетом. Его вокальная партия своими преимущественно речитативными интонациями рельефно противопоставлена широкому, мягкому мелодизму партии Алпамыса.

русский

For the first time, composer Erkegali Rakhmadiev spoke about the idea of ​​the opera “Alpamys” on the pages of the newspaper “Evening Alma-Ata”: “The image of the courageous hero Alpamys was revealed to me by my father. Among the dozens of epics that he knew and performed, Alpamys was for me the most vivid, alive, and visible. Years passed, and the folk epic again captured my imagination. Events of ancient times have always carried within them the highest ideals: defense of the fatherland, struggle for peace and happiness of the people. I wanted to depict and convey in music not only the heroic power of the main character, but also the great, inexhaustible power of the entire people, to create a large heroic-epic canvas.”

The author of the libretto, based on the heroic legend about Alpamys, which is widely used in the oral poetry of the Kazakh people, was People's Artist of the Kazakh SSR Kauken Kenzhetaev. From the many variants of folklore samples, he selected the most significant, important, which would help reveal the multifaceted appearance of the main character. In the musical and scenic composition of the opera, epic features are clearly manifested (the time distance between the event and its reproduction, the rapprochement and collision of the actions and actions of the main characters, the comparison and interweaving of two contrasting worlds - the real earthly one and the fairy-tale-fantastic one, etc.). At the same time, the entire plot action is centered around an integral and strong personality - the people's defender Alpamys .

The premiere of the opera took place on December 26, 1974. Directors-directors - Baigali Dosymzhanov and Vladimir Zhdanov, artist - Gulfairus Ismailova, conductor - Valery Rutter, choirmaster - Bazargali Zhamanbaev, choreographer - Zaur Raybaev. The second edition of the opera in 3 acts and 5 scenes with Prologue and Epilogue takes place on March 5, 1976.

The opera is opened by an akyn storyteller. The dombra accompanying his monologues imparts a leisurely rhythm to the action. The Prologue is especially emotionally filled, in which the suffering Mother Earth hands her son Alpamys a sword, blessing him for feats of arms. The entire musical fabric of the opera is permeated with folk melodies. They are contrasted with bright, figurative and meaningful vocal parts of the opposing characters. Thus, a close-up of the treacherous conqueror Taishik Khan is shown, in whom cruelty organically coexists with cold calculation. His vocal part, with its predominantly recitative intonations, is clearly contrasted with the broad, soft melodicism of Alpamys’s part.

Performance credits (Cast & Crew )

Cast

Crew

Ensemble